کیفیت علوفه گونه های مرتعی در مراتع نیمه استپی کرسنک چهارمحال و بختیاری

Authors

حسین ارزانی

جواد معتمدی (ترکان)

حسن یگانه

حمزه علی شیرمردی

abstract

آگاهی از جواب گویی علوفه مرتع به نیاز روزانه واحد دامی چراکننده در مرتع، یکی از موارد ضروری در تعادل دام و مرتع می باشد. به همین منظور در پژوهش حاضر، از 32 گونه گیاهی که از گونه های مهم و مورد چرای دام در مراتع نیمه استپی کرسنک چهارمحال و بختیاریمی باشند، در سه مرحله رشد (رشد رویشی، گل دهی و بذردهی) نمونه برداری شد. در هر مرحله 3 نمونه و برای هر نمونه 3 پایه گیاهی قطع گردید. پس از اندازه گیری درصد ازت (n) و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی (adf) گونه های مورد مطالعه؛ مقادیر پروتئین خام (cp) ، ماده خشک قابل هضم (dmd) و انرژی متابولیسمی (me) آنها به منظور اطلاع از حد بحرانی شان برای تأمین نیاز روزانه واحد دامی محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از تجزیه واریانس و به منظور مشاهده منابع تغییرات درون گروهی، از آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان می دهد که بیشترین مقدار پروتئین خام (87/23 درصد)، ماده خشک قابل هضم (35/74 درصد) و انرژی متابولیسمی (64/10 مگاژول بر کیلوگرم ماده خشک) متعلق به گونه  bellevalia glauca می باشد. کمترین مقدار پروتئین خام (81/9 درصد) متعلق به گونه thymus daenensis و کمترین مقدار هضم پذیری (38/51 درصد) و انرژی متابولیسمی (73/6 مگاژول بر کیلوگرم ماده خشک) متعلق به گونه asperula molluginoides می باشد. میانگین مقادیر پروتئین خام مراحل مختلف رشد شامل مرحله رشد رویشی، گل دهی و بذردهی به ترتیب عبارتند از: 92/20، 03/13 و 89/8 درصد که در هر سه مرحله رشد بالاتر از مقدار تقریبی سطح بحرانی آن (7 درصد) برای تأمین نیاز روزانه واحد دامی است. میانگین مقادیر ماده خشک قابل هضم در مراحل مختلف رشد به ترتیب 96/70، 65/59 و 50/52 درصد می باشد که در مراحل مورد مطالعه بالاتر از سطح بحرانی آن (50 درصد) برای نیاز نگهداری یک واحد دامی است. مقادیر انرژی متابولیسمی نیز در مراحل مختلف رشد به ترتیب عبارتند از: 06/10، 14/8 و 92/6 مگاژول بر کیلوگرم ماده خشک که مقدار آنها در مرحله رشد رویشی و گل دهی بالاتر و در مرحله بذردهی پایین تر از مقدار تقریبی سطح بحرانی آن (8 مگاژول) برای تأمین نیاز نگهداری روزانه یک واحد دامی می باشد. این امر بیانگر این است که مطلوبیت کیفیت علوفه مرتع در زمان های مختلف چرا یکسان نمی باشد و لازم است نیاز روزانه واحد دامی بر مبنای کیفیت علوفه مشخص شود. به طورکلی مراتع مورد مطالعه از نظر تأمین پروتئین خام و انرژی متابولیسمی مورد نیاز روزانه واحد دامی مطلوب ارزیابی می شوند. البته نتایج ارائه شده در این مقاله، به عنوان اطلاعات پایه برای مدیریت دام و مرتع منطقه مورد مطالعه مهم است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

کیفیت علوفه گونه‌های مرتعی در مراتع نیمه‌استپی کرسنک چهارمحال و بختیاری

آگاهی از جواب‌گویی علوفه مرتع به نیاز روزانه واحد دامی چراکننده در مرتع، یکی از موارد ضروری در تعادل دام و مرتع می‌باشد. به همین منظور در پژوهش حاضر، از 32 گونه گیاهی که از گونه‌های مهم و مورد چرای دام در مراتع نیمه استپی کرسنک چهارمحال و بختیاریمی‌باشند، در سه مرحله رشد (رشد رویشی، گل‌دهی و بذردهی) نمونه‌برداری شد. در هر مرحله 3 نمونه و برای هر نمونه 3 پایه گیاهی قطع گردید. پس از اندازه‌گیری د...

full text

اندازه‌گیری شاخص‌های کیفیت علوفه گونه‌های مرتعی در مراتع نیمه استپی تیل‌آباد استان گلستان

کیفیت علوفه 9 گونه مرتعی شامل؛   Acantholimon festucaceu ،Cleome coluteoides ،Convolvulus calverti ،Eurotia ceratoides ،Halothamus glaucus  ،Stipa barbata ،Verbascum speciosum و  Zygophyllum atriplicoides  که از گونه‌های مورد چرای دام در مراتع نیمه استپی تیل‌آباد استان گلستان می‌باشند، در سه مرحله رشد (رشد رویشی، گلدهی و بذر دهی) در سال 1387 مورد مطالعه قرار گرفت. شاخص‌های کیفیت علوفه شامل؛ درص...

full text

کیفیت علوفه گونه‌های مرتعی در مراتع استپی «چنگوله» استان ایلام

آگاهی و اطلاع از کافی بودن علوفة مراتع برای رفع نیازهای پروتئینی و انرژی مورد نیاز روزانة دام چراکننده در طول فصل چرا یکی از مهم‌ترین عوامل در تعادل دام و مرتع می‌باشد. به همین منظور در پژوهش حاضر کیفیت علوفة گونه‌های مهم مراتع استپی «چنگوله» ایلام مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش از 4 گونة مرتعی شامل؛ Hammada salicornia، Salsola lanchnantha، Convolvulus oxyphyllus و Pteropyrum noeanum که از...

full text

بررسی کیفیت علوفه گونه‌های مرتعی در مراتع استپی میمه اصفهان

کیفیت علوفه از طرفی یکی از عوامل مهم در تعیین نیاز روزانه دام است و از طرف دیگر میزان کفایت مواد مغذی مورد نیاز دام را نشان می‌دهد. در این پژوهش، از گونه‌های مرتعی Acantholimon festucaceum، Andrachne fruticulosa، Artemisia sieberi، Euphorbia decipiens، Noaea mucronata، Scariola orientalis، Stachys inflata، Stipa arabica و Stipa barbata در منطقه میمه (که از گونه‌های مهم و مورد چرای دام در مراتع ...

full text

بررسی رابطه ترکیبات ثانویه و خوشخوراکی گیاهان مرتعی(مطالعه موردی: مراتع کرسنک استان چهارمحال و بختیاری)

خوش‌خوراکی گونه‌های مرتعی در موارد متعددی مانند تعیین ظرفیت چرا و ترکیب گونه‌ای کاربرد دارد. تاکنون شاخص دقیقی برای تعیین خوشخوراکی، تعریف نشده است. ازاین‌رو، معرفی شاخصی دقیق، کاربردی، عام و ساده برای تعیین خوشخوراکی گیاهان مرتعی ضروری به نظر می‌رسد. برای بررسی رابطة بین خوشخوراکی و ترکیبات ثانویه، ابتدا ترکیب گیاهان و نسبت استفاده از گونه‌های گیاهی موجود در منطقه در رژیم غذایی دام‌های گوسفند ...

full text

تأثیر مراحل فنولوژیکی بر کیفیت 5 گونه مرتعی در مراتع نیمه استپی جاشلوبار سمنان

در این پژوهش، از 5 گونه مرتعی Festuca rubra،Astragalus glocucantus  ، Astragalus flocoffus ،Acantolimon erinaceum و Acantophyllum sordidum در منطقه جاشلوبار سمنان، در سه مرحله فنولوژیکی (رشد رویشی، گلدهی و بذردهی) نمونه­برداری انجام شد. این گونه­ها، از گونه­های مهم و نسبتا خوشخوراک مراتع منطقه بودند. در هر مرحله فنولوژیکی، 3 تکرار و برای هر تکرار 5 پایه گیاهی قطع شد. سپس تجزیه­ شیمیایی برای اند...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
تحقیقات مرتع و بیابان ایران

Publisher: موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

ISSN 1735-0875

volume 21

issue 2 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023